Beschrijving / smaak
Lavaswortel heeft een bolvormige, stevige kern met veel lange en slanke, schrale gezwellen die uit de centrale bol steken. De huid is ruw, stevig en knobbelig, vaak bedekt met vuil, maar bij het schrobben heeft het een roestbruine tint. Het gebroken witte vruchtvlees is compact en vezelig met een zoete en aardse smaak die doet denken aan peterselie en selderij. Bovengronds ziet de lavasplant eruit als een kleinere en donkere versie van selderij met een vergelijkbare stengel en platte bladeren. Als de plant in de zomer bloeit, produceert hij lichtgele bloemen en kleine bruine zaadjes. Lavas heeft ook een sterke, muskusachtige geur die lijkt op selderij met tonen van anijs en citroen.
Seizoenen / beschikbaarheid
Lavaswortel is jaarrond verkrijgbaar.
Actuele feiten
Lavas, botanisch geclassificeerd als Levisticum officinal, is een lommerrijke, meerjarige plant die het enige lid is van het Levisticum-geslacht en behoort tot de Apiaceae-familie, samen met wortelen, peterselie en dille. De hele plant is eetbaar, inclusief de bladeren, stengels, zaden en wortel, en de wortel wordt meestal geclassificeerd als groente. Lavas was vroeger een populaire tuinplant die voor zijn wortels werd gekweekt, maar het is gecentraliseerd gebleven in Europa, waar de consumptie van de wortel als culinair ingrediënt grotendeels uit de gratie is geraakt. Tegenwoordig wordt lavaswortel voornamelijk gebruikt als medicinaal ingrediënt in Europa, waar het al duizenden jaren als huismiddeltje wordt geconsumeerd.
Voedingswaarde
Lavaswortel bevat veel vitamine K, calcium en vitamine C en bevat een goede hoeveelheid kalium en magnesium. Het biedt ook een aanzienlijke hoeveelheid van de flavonoïde die bekend staat als quercetine, wat kan helpen bij het verminderen van pijn en ontstekingen, het verlagen van de bloeddruk, het versterken van het immuunsysteem en het verminderen van huidirritaties. Lavas wordt vaak ingekapseld en medicinaal ingenomen, maar het wordt niet aanbevolen om te consumeren als je zwanger bent, vanwege de emmenagogue-eigenschappen die de menstruatie bevorderen. Lavas kan ook leiden tot fotodermatitis, een huidallergie die optreedt na consumptie en die de gevoeligheid voor de zon drastisch verhoogt, wat leidt tot ernstige zonnebrand of huiduitslag. Onderzoek en bespreking met een arts moeten voorafgaand aan consumptie worden uitgevoerd.
Toepassingen
Lavaswortel is het meest geschikt voor gekookte toepassingen zoals braden, sauteren, koken, pureren of braden. De wortel kan worden vervangen in elk recept dat knolselderij nodig heeft, zoals soepen of stoofschotels, of het kan worden gebruikt als een zetmeelvrij alternatief voor aardappelen. De schrale uiteinden van de wortel kunnen ook worden gebruikt om bouillon, bottenbouillon of thee te laten trekken. Lavaswortel kan worden geraspt in salades, gedroogd en ingelegd met komkommers voor extra smaak, gemengd in stoofschotels of gekookt en geroerd in rijstgerechten. Naast de wortel kunnen de bladeren in soepbouillon worden gegoten of in eiergerechten, salades en stoofschotels worden gehakt. Lavaswortel past goed bij vlees zoals gevogelte, varkensvlees en witvis, aardappelen, erwten, wortelen, courgette, champignons, maïs, tomaten, peterselie, anijs, appels en zachte kazen zoals roomkaas. De wortel blijft tot twee weken goed als hij in zijn geheel in een bruine papieren zak op een koele en droge plaats wordt bewaard. Eenmaal gesneden, kan het witte vruchtvlees oxideren nadat het is geschild. Om dit te voorkomen, dompelt u de wortel onder in water met citroen of azijn en gebruikt u deze onmiddellijk, of bewaart u maximaal drie dagen in de koelkast ondergedompeld en afgedekt in een luchtdichte verpakking.
Etnische / culturele info
De medicinale en therapeutische mogelijkheden van de lavasplant werden genoemd in de vroege werken van oude Griekse en Romeinse auteurs zoals Galen, Dioscorides, Plinius de Oude en Apicius. Oude Grieken en Romeinen gebruikten de plant vaak in thee en kruidenthee om te helpen bij keelpijn en spijsvertering. Later in de 12e eeuw merkte St. Hildegard van Bingen, een Duitse benedictijnse abdis, op dat Lovage kon helpen bij het verlichten van hoest, buikpijn en zelfs hartproblemen. In de Keltische traditie zou lavas de vermoeidheid verlichten, en de bladeren werden vaak in de schoenen van vermoeide reizigers gelegd of in baden met aromatische etherische oliën om spierpijn te verlichten. Afgezien van zijn heilzame medicinale toepassingen, heeft lavas een geschiedenis in vele oude culturen als afrodisiacum. De 'liefde' in de naam komt voort uit het gebruik ervan in liefdesdrankjes waarvan geruchten gingen dat ze je aantrekkelijker zouden maken en liefde op jouw manier zouden brengen.
Geografie / geschiedenis
Lavas kan worden herleid tot oude Griekse en Romeinse beschavingen, maar geleerden en botanici debatteren nog steeds over de datum van teelt en oorsprong, in de overtuiging dat de plant afkomstig is uit het Middellandse Zeegebied en Zuidwest-Azië. Na verloop van tijd werd lavas een populaire plant vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen en was overvloedig aanwezig op de gronden van kloosters en tuinen in heel Europa, zelfs op het landgoed van Karel de Grote aan het einde van de 7e eeuw. Er wordt aangenomen dat de pelgrims Lovage naar Noord-Amerika brachten, waar het nu wordt verbouwd in de tuinen van Plimouth Plantation, een replicatie van het oorspronkelijke pelgrimsdorp in Plymouth, Massachusetts. Tegenwoordig wordt lavas in het wild aangetroffen en ook op kleine schaal gekweekt in heel Midden-Europa, vooral in Frankrijk en Griekenland, en in delen van Groot-Brittannië, Azië en het oosten van de Verenigde Staten.
Recept Ideeën
Recepten met lavaswortels. Een daarvan is het gemakkelijkst, drie is moeilijker.
| Genius keuken | Lavas thee |
