Beschrijving / smaak
Maretak kan variëren van klein tot groot en verschijnt meestal als een dichte bal van gebladerte of twijgen die hoog in de boomtoppen voorkomt waar zonlicht overvloedig is. Afhankelijk van de variëteit kan Maretak ineengestrengelde takken hebben die een misvormde massa vormen tot een meter breed. De Amerikaanse en Europese Mistletoes hebben mosgroene bladeren die gemiddeld vijf centimeter lang zijn en een druppelvormige of ronde, ovale vorm hebben, en de Dwarf Mistletoe heeft kleine, geschubde goudoranje, naaldachtige bladeren. De bessen zijn rond en wit en staan bekend om hun kleverige afscheidingen die ervoor zorgen dat de zaden zich aan de takken van hun gastheren hechten. Maretak is giftig en mag niet worden geconsumeerd, en de bladeren bevatten een hogere concentratie gifstoffen dan de bessen.
Seizoenen / beschikbaarheid
Maretak is verkrijgbaar in de late herfst tot en met winter.
Actuele feiten
Er zijn wereldwijd meer dan 1.300 soorten maretak en deze soorten behoren tot de families Santalaceae, Misodendraceae en Loranthaceae. Mistletoe, ook bekend als Birdlime, All-Heal, Golden Bough, Drudenfuss, Devil’s Fuge en Iscador, is een giftige parasitaire groenblijvende plant die zichzelf voortplant door in de schors van andere bomen en struiken te tikken om water en voedingsstoffen op te nemen. Maretak wordt beschouwd als een hemiparasiet en heeft het vermogen om te overleven van zijn eigen fotosyntheseproductie, naast het opnemen van voedingsstoffen uit zijn gastheerboom. Het woord Maretak is afgeleid van het Engelse woord voor mest, of 'mistel' en takje, of 'tan' wat zich vertaalt naar 'mest op een takje'. Maretak krijgt deze naam omdat de zaden in de bessen vaak via vogelpoep naar takken en bomen worden verspreid. Ze worden ook verspreid door uit de snavels van vogels te vallen, en bij specifieke variëteiten zullen zelfs rijpe bessen in de lucht exploderen, waarbij zaden tot wel vijftien meter worden weggeslingerd. Er zijn drie bekende variëteiten, het Europese Maretak- of Viscum-album, de Noord-Amerikaanse Maretak of Phoradendron leucarpum, en de variëteit die meestal rond de feestdagen wordt gezien, Phoradendron flavescens.
Voedingswaarde
Maretak mag niet worden ingenomen omdat het giftige chemicaliën bevat die bekend staan als phoratoxine, lectine en tyramine, die wazig zien, diarree, misselijkheid, maagpijn, braken, zwakte en slaperigheid kunnen veroorzaken.
Toepassingen
Maretak mag niet door mensen worden geconsumeerd en kan het beste als vakantiedecoratie worden gebruikt. Sommige soorten Maretak zijn gebruikt door gespecialiseerde medische professionals om de symptomen van hoofdpijn en toevallen te verminderen, maar het gebruik van Maretak als medicijn is controversieel en er is meer onderzoek en hulp van een professional nodig voorafgaand aan gebruik. Hoewel Maretak giftig is voor mensen, is het een belangrijke voedselbron voor vogels, herten en stekelvarkens.
Etnische / culturele info
Maretak heeft een rijke geschiedenis in de heidense feestdagen van oude Griekse, druïde, Keltische en Noordse samenlevingen. Maretak werd vereerd om zijn midwinterbloei en werd verondersteld vruchtbaarheid, huwelijk en de hoop op de komende lente te symboliseren. In Scandinavië dacht men dat Maretak in staat was om vijanden tot een wapenstilstand te brengen of ruziënde echtgenoten om tot een akkoord te komen. In veel culturen was er de overtuiging dat een kus onder de groenblijvende plant goed leven en fortuin zou brengen. Gebruikmakend van dit geloof in de jaren 1800, werd Maretak in de vorm van een 'kussende bal' gepast en werd geadverteerd als een feestelijk vakantiegroen in Engeland.
Geografie / geschiedenis
Maretakvariëteiten worden in regio's over de hele wereld aangetroffen, en gefossiliseerd bewijs van maretakstuifmeel toont aan dat het miljoenen jaren oud is. Oorspronkelijk verwees de term Maretak naar de Europese soort, Viscum album, maar met de tijd dat er nieuwe soorten zijn ontdekt, is de term verbreed naar soorten zoals de Noord-Amerikaanse Phoradendron leucarpum. Tegenwoordig groeit Maretak aan een groot aantal bomen in het wild in Europa, Azië, Australië, Afrika, Amerika, Midden-Amerika en Zuid-Amerika.
